Feminizacja twarzy

Techniki stosowane we współczesnej chirurgii plastycznej umożliwiają dokonanie wielu modyfikacji w obrębie twarzoczaszki oraz szyi w celu osiągnięcia efektu najbardziej pożądanego przez pacjenta, a także likwidacji szeregu mocno zaznaczonych męskich cech. Stanowią one często uzupełnienie operacji korekty narządów płciowych. Osoba, która poddaje się temu procesowi, może czuć się niekomfortowo w kontaktach z otoczeniem z powodu niektórych cech wskazujących na jej poprzednią tożsamość płciową.

Procedura feminizacji twarzy

Feminizacja twarzy polega na modyfikacji struktur kostnych i chrzęstnych twarzoczaszki oraz adaptacji tkanek miękkich. Odpowiednia rzeźba kośćca stanowi podstawę chirurgii twarzoczaszki w kontekście afirmacji płci. Chirurgia plastyczna radzi sobie z wieloma problemami, z jakimi zmagają się osoby transpłciowe. Problemami, których często nie można wystarczająco skorygować makijażem ani fryzurą, zwłaszcza jeśli pacjentka chce uzyskać w pełni naturalny efekt końcowy. Niekiedy korekta jednej cechy w zupełności wystarcza, aby to osiągnąć.

Złożoność procedury wymaga wiedzy specjalistycznej z chirurgii szczękowej, twarzowej, rekonstrukcyjnej i oczywiście plastycznej, co pozwala na optymalne złagodzenie rysów twarzy. Budowa męskiej twarzoczaszki widocznie różni się od kobiecej m.in. poprzez większą objętość kostną. Z tego powodu okolice czoła, skroni, oczodołów, region nadoczodołowy o charakterystycznej masywnej budowie, szerszy niż u genetycznej kobiety nos, mocno zarysowana żuchwa, wyniosłość krtaniowa mogą być zredukowane w trakcie procedury medycznej. Istnieje wiele możliwości chirurgicznej afirmacji płci w zakresie twarzoczaszki i szyi, warto więc się z nimi zapoznać.

Czoło, linia włosów

Zabieg w obrębie czoła jest jednym z podstawowych sposobów feminizacji twarzy. Przygotowanie obejmuje usunięcie fragmentu skóry – skalpu w kształcie wąskiego paska zgodnie z przebiegiem szwu wieńcowego. Następnie oddzielony zostaje czołowy płat skóry z zabezpieczeniem gałęzi przedniej nerwu twarzowego. Oddziela się również fragment okostnej do krawędzi okolicy czołowo-nosowej oczodołu. Wykonuje się osteotomię w obrębie przedniej ściany zatoki czołowej, by uzyskać do niej dostęp. Fragment przedniej ściany zatoki czołowej pozostaje w roztworze soli fizjologicznej. Następnie wykonywane jest modelowanie tkanki kostnej okolicy czołowo-nosowej oczodołu oraz wygładzenie fragmentu przedniej ściany zatoki czołowej, który za pomocą osteosyntezy powraca na swoje miejsce. Istotne jest precyzyjne umiejscowienie okostnej. Wykorzystuje się do tego systemy wspomagające prawidłowe pozycjonowanie brwi na nowo powstałej strukturze kostnej. Ta procedura umożliwia działanie w kilku obszarach – wyniosłości czołowej i skroniowych oraz górnych krawędzi nadoczodołowych, łagodząc w ten sposób wydatne wystające czoło, które często jest związane z masywnymi łukami brwiowymi.

Złagodzone rysy pozwalają na typowo kobiecą ekspresję.

 

Linia włosów u kobiet i mężczyzn różni się zasadniczo. Zabieg pozwala na dopełnienie efektu feminizacji oraz osiągnięcie naturalnych rezultatów w górnej 1/3 części twarzy. Istnieją dwie metody korekcji linii włosów. Pierwsza to chirurgiczne obniżenie linii włosów, zalecane wyłącznie pacjentom, których naturalna linia przebiega równomiernie (bez mocno zaznaczonych ubytków włosów w okolicy skroniowej). Można zatem powiedzieć, że mocno zarysowane zakola stanowią przeciwwskazanie do zabiegu. Ubytki owłosienia skalpu w okolicy skroniowej nie wyrównają się po przeprowadzeniu zabiegu obniżenia linii włosów, dlatego tę metodę stosuje się rzadko.

Zabieg wykonywany jest poprzez usunięcie fragmentu skóry w kształcie paska o szerokości maksymalnie 2 cm w okolicy linii włosów. Nacięcie wykonywane jest na owłosionej części skalpu (na głębokości ok. 2 mm), aby uniknąć pozostawienia widocznych blizn. Nowa linia włosów powstaje przy użyciu systemów wspomagających pozycjonowanie – takich samych, jakich używa się podczas chirurgicznego opracowywania okolicy czoła. Ich zastosowanie nie tylko umożliwia usprawnienie procedury, stanowi także element redukujący napięcie tkanek powstałe w wyniku zbliżenia do siebie brzegów rany.

Korekcja linii włosów za pomocą przeszczepu włosów stanowi drugą metodę, którą można zastosować w tym obszarze w celu osiągnięcia optymalnych efektów feminizacji. Pacjenci, których linia włosów zarysowana jest w kształcie litery M (powszechnie występująca u transseksualistów typu M/F), u których nie występuje aktualnie łysienie androgenowe (zazwyczaj redukowane poprzez właściwą terapię hormonalną) oraz gęstość ich włosów jest wystarczająca, mogą zostać zakwalifikowani do przeszczepu. Istnieją dwa sposoby uzyskiwania mieszków włosowych. Jednostka mieszków włosowych może być chirurgicznie pozyskana z niewielkiego, wąskiego pasa skalpu lub za pomocą bezpośredniej ekstrakcji (techniki FUS i FUE). Druga metoda zazwyczaj wymaga więcej doświadczenia oraz trwa dłużej. Jeśli pacjent przechodzi również procedurę rekonstrukcji czoła opisaną wyżej, można niekiedy połączyć oba zabiegi, wykorzystując usunięty wcześniej fragment owłosionej skóry głowy do przeszczepu mieszków włosowych metodą FUS. Po wykonaniu chirurgii czoła formowana jest nowa linia włosów (immediate hair transplant technique – IHT). Dużą zaletą połączenia zabiegów jest opracowanie całej górnej 1/3 części twarzy i jednoczesne osiągnięcie pełnego efektu feminizacji tej części. Istnieje konieczność modyfikacji przebiegu znieczulenia ze względu na niekorzystne działanie przedłużonego czasu znieczulenia ogólnego.

Nowa linia włosów zostaje utworzona w taki sposób, aby zachować naturalny wygląd poprzez odpowiednie proporcje gęstości w poszczególnych obszarach oraz pozostawienie niewielkich nierówności (linia włosów zarówno kobiet, jak i mężczyzn nie jest idealnie równa).

Feminizacja policzków, nosa i górnej wargi

Środkowa 1/3 części twarzy stanowi również spore wyzwanie dla chirurgii i daje kolejne możliwości modyfikacji pewnych cech koniecznych do uzyskania jak najbardziej kobiecego wyglądu.

Istnieją różne metody korekty w obrębie policzków. Przeważnie celem zabiegu w tym obszarze jest zaznaczenie i uwydatnienie kości jarzmowych. Porowate polietylenowe implanty zostają dołączone do kości metodą osteosyntezy z użyciem odpowiednich śrub mocujących dających stabilizację. Porowata konstrukcja implantów pozwala komórkom tkanki kostnej na wszczepienie się i odpowiednią adaptację. Dostęp do okolicy poddawanej zabiegowi możliwy jest przez jamę ustną. Istotne jest, by umiejętnie dobrać rozmiar implantu, ponieważ nietrudno w tej okolicy o przesadzony, sztuczny efekt.

Przeszczep tłuszczu jest często wybieraną metodą wolumetrii policzków. Polega on na pobraniu tkanki tłuszczowej z okolicy brzucha lub ud i odpowiednie jej przygotowanie do aplikacji w strefę nadokostnową, uważając, by podanie nie było zbyt płytkie. Zastosowanie tej metody przez wprawnego specjalistę daje naturalny wygląd. Przeszczepiony tłuszcz zostaje częściowo wchłonięty, zmniejszając widoczny końcowy efekt, należy więc pamiętać, że często wymagane jest powtórzenie zabiegu.

Nos jako centralna część twarzy wpływa na jej ogólny wygląd, nie bez powodu zatem jest jedną z najczęściej operowanych okolic nie tylko wśród pacjentów transpłciowych. Odpowiednia korekta nosa może sprawić, że cała twarz będzie bardziej delikatna, a profil regularny. Dużo zależy od typu i jakości skóry pacjenta. Dość gruba warstwa skóry pokrywającej nos, którą obserwuje się wśród genetycznych mężczyzn, może minimalizować widoczne efekty działań na tkankach leżących pod nią. Wiele również zależy od techniki chirurgicznej, która, aby uniknąć późnych powikłań, powinna się skupiać nie tylko na aspekcie estetycznym, lecz wziąć pod uwagę strukturę nosa. Okolice szczególnie narażone na powikłania w postaci zapadnięcia się tkanek to okolica grzbietu i czubka nosa. Aby tego uniknąć, wykorzystuje się metodę przeszczepu tkanki chrzęstnej.

Odległość między górną wargą i nosem jest dłuższa u genetycznych mężczyzn niż u kobiet. W celu feminizacji tej okolicy stosuje się podniesienie górnej wargi. Chirurg wykonuje niewielkie nacięcie skóry tuż pod okolicą nosa (bullhorn technique), wąski pasek skóry wraz z tkanką podskórną jest usuwany w taki sposób, aby nie naruszać mięśnia okrężnego ust, następnie skrupulatnie wykonywane jest szycie.

Żuchwa, podbródek

Żuchwa i podbródek stanowią dolną 1/3 części twarzy. Zabiegi chirurgii plastycznej w tej okolicy wywierają ogromny wpływ na proces feminizacji. Mocno zarysowaną żuchwę redukuje się za pomocą zmniejszenia jej wymiarów w szerokości i wysokości, złagodzenie linii żuchwy, z włączeniem modyfikacji kształtu i rozmiaru podbródka oraz samego przejścia od linii żuchwy do podbródka. Ze względu na to, że wyraźna linia żuchwy oraz mocno widoczne jej kąty nie stanowią jednoznacznej męskiej cechy – ponadto jest sporo kobiet, którym te cechy pasują – należy przeprowadzić właściwą ocenę potrzeb danego pacjenta. Modyfikacje w tym obrębie twarzy nie mają wpływu na funkcjonalność zgryzu.

Dostęp do żuchwy oraz podbródka uzyskuje się poprzez jamę ustną, aby zapobiec powstaniu widocznych blizn. Dostęp do żuchwy wymaga dwóch równoległych nacięć (at the base of the vestibule) do końca trzonowców. Natomiast dostęp do podbródka uzyskiwany jest poprzez nacięcie w okolicy dolnej wargi z zachowaniem odległości od zębów oraz dziąseł. Istotne jest zachowanie nerwów podbródkowych po obu stronach. Nacięcia te pozwalają na bardzo dobrze widoczne pole operacyjne, a ewentualne blizny po zakończeniu procesu gojenia są niewyczuwalne dla pacjenta.

Jabłko Adama

 

Potocznie nazywana jabłkiem Adama to właściwie chrząstka tarczowata, która u genetycznych mężczyzn poprzez mocniej uwydatnioną wyniosłość krtaniową tworzy bardzo charakterystyczną cechę, niełatwą do ukrycia pod ubraniem. Skrupulatne wyrzeźbienie tej okolicy pozwala na pozbycie się tej cechy. Aby uzyskać dostęp do jabłka Adama, nacięcie wykonuje się stosunkowo daleko od samej chrząstki, najlepiej w rejonie szyjno-podbródkowym. Takie postępowanie zapobiega zrastaniu się chrząstki tarczowatej z górnymi warstwami oraz niweluje ryzyko powstania widocznych blizn. Nacięcie nie powinno przekraczać 2 cm. Nadmiar tkanki może być usunięty za pomocą skalpela lub diamentowego wiertła. Diamentowe wiertło dobrze sprawdza się podczas nadawania chrząstce nowego kształtu, ponieważ nie uszkadza w istotny sposób sąsiadujących z nią tkanek miękkich. Do manipulacji chirurgicznych tej okolicy niezbędna jest szczegółowa i dokładna anatomiczna wiedza, ponieważ istnieje ryzyko uszkodzenia strun głosowych, co może negatywnie wpłynąć na ich funkcję. Jedna warstwa szycia wystarczy, aby zamknąć dostęp do chrząstki krtaniowej, co jest oczywistą estetyczną zaletą.

Chirurgiczna modyfikacja mowy

Zabieg ten wykonywany jest w obrębie strun głosowych w celu złagodzenia męskiego tembru głosu. Istnieje kilka technik operacyjnych, które mogą zostać zastosowane w tym celu.

Nieoperacyjna feminizacja twarzy

W ramach procedury nieoperacyjnej feminizacji twarzy proponujemy różne zabiegi modelujące. Do tego celu wykorzystujemy wypełniacze, HiFu, botuliny i inne wybrane techniki.

Wskazania i przeciwwskazania do zabiegu

• Zabieg chirurgicznej modyfikacji mowy przeznaczony jest dla osób, które:

• nie potrafią zmienić swojego głosu poprzez samodzielne ćwiczenia lub u których terapia emisji głosu się nie powiodła,
• chcą całkowicie wykluczyć możliwość przypadkowych wypowiedzi w męskim tonie, mimo świetnie wykształconych zdolności wolicjonalnej modyfikacji głosu,
• mimo istniejącego ryzyka związanego z zabiegiem pragną innego, bardziej kobiecego tonu głosu, również w sytuacji rozmów telefonicznych,

• w wyniku komplikacji powstałych przy redukcji jabłka Adama doznały uszkodzenia strun głosowych.

• Przeciwwskazania:
• Zabieg operacyjny nie jest wskazany dla osób, których oczekiwania nie uwzględniają możliwości niepowodzenia w postaci niepełnej zmiany głosu z męskiego na kobiecy oraz niewielkiej (lub żadnej) zmiany skali głosu.

• Zabiegu nie poleca się osobom, którym niezbędny jest pełny zakres tonu głosu.